HET MYSTERIE VAN NIKS EN ONEINDIG VEEL SNOT
Het mysterie van niks en oneindig veel snot (10+, 12+, 18+ en ∞+) is een voorstelling gebaseerd op het gelijknamige boek van Jan Paul Schutten over het ontstaan van het heelal.
Hoe zag het allerbeginste begin, het niks, eruit? Dijt het heelal al maar verder uit of wordt alles uiteindelijk weer terug in elkaar gedrukt tot datzelfde niks? In de voorstelling springen we van de oerknal naar de verre toekomst. Van bomen die groeien van de gassen die wij uitademen en vice versa, naar hoe het ijzer in ons bloed ooit in een supernova is ontstaan. Het gaat over bizarre elementen die pas op het laatste moment besluiten of ze een golf of een deeltje willen zijn. In de voorstelling zien we zelfs dat het niet zo onwaarschijnlijk is dat er ergens anders in het heelal ook een vorm van leven zou kunnen zijn.
Met low-tech, good-old-fashioned, houtje-touwtje-theatermiddelen toveren we de wereld van het immense niks in de hoofden van het publiek.
De voorstelling gaat over hoe nietig de mens en de aarde zijn in dat onmetelijke en schijnbaar oneindig uitdijende heelal, over hoe alles is ontstaan en dat dat bovendien eigenlijk allemaal één groot toeval is.
“Je hebt vast wel eens een prachtige zonsondergang gezien. Of een heldere sterrenhemel die uit ontelbare fonkelende diamanten lijkt te bestaan…misschien heb je je op zo’n moment wel eens afgevraagd waar die sterren, de zon en de aarde eigenlijk vandaan komen. Hoe is ons heelal ontstaan? En waarom is er iets en niet niets? Was dat niet veel logischer geweest? Want waar kan alles zomaar ineens vandaan zijn gekomen? Is er altijd al iets geweest of juist niet? Als er ooit niets was, hoe kan er dan uit niets iets ontstaan? Of als er altijd al iets was, waar komt dat iets dan vandaan? Hoe ver terug is altijd eigenlijk? Wat komt er na oneindig? Is oneindig keer oneindig meer dan gewoon oneindig? En als je jezelf opeet, word je dan twee keer zo dik of verdwijn je juist helemaal?”
Met / door / van Wessel Schrik en Manja Topper, Michael Yallop, Ramses van den Hurk, Carmen Schabracq, Bas Kosters en Jan Paul Schutten
Dit project is mede mogelijk gemaakt door het VSBfonds en het AFK (Amsterdams Fonds voor de Kunst)
Educatieprogramma
Elke de Graaff (educatie-expert en theatermaker) organiseert een educatief programma rondom o.a. de voorstelling Het mysterie van niks en oneindig veel snot.
Bekijk de lesbrief voor docenten hier voor meer info en mogelijkheden.
Ruimtevaart voor kinderen
Hoewel er al een heleboel volwassenen en zelfs dieren de ruimte in zijn geweest, is er nog nooit een kind naar het heelal geschoten. Dat gaat volgens Nederlands bekendste astronaut André Kuipers snel veranderen! Bekijk deze toffe video van het Jeugdjournaal om meer te horen over jouw toekomstige reis naar de ruimte.
Is er leven op Europa?
Hierboven zie je een recente afbeelding die is gemaakt van Europa. En met Europa bedoelen we natuurlijk niet ons kleine continent, maar een van de manen van Jupiter. De barsten die je op het oppervlakte van deze maan ziet, zijn de gigantische ijsvelden die zich op Europa bevinden. Astronomen hebben de hypothese dat er onder deze ijsvelden grote, woelige oceanen aanwezig zijn. Oceanen waar misschien wel levende organismen zich schuil houden. Op deze en andere foto’s die recentelijk van deze bijzondere maan zijn gemaakt werd duidelijk dat er op plekken water door de barsten naar boven komt. Deze waterfluimen bevatten mogelijkerwijs leven. Hoe spannend is dat!
Lees hier meer over deze foto.
Lees dit interview van Govert Schilling met creatieve duizendpoot Jaco de Swart en kom meer te weten over het raadsel en de implicaties van donkere materie!
Een jaar lang zweven
Amerikaan Mark Vande Hei (zie de foto hierboven) keerde na 355 dagen in de ruimte terug naar de aarde. Dat klinkt heel spannend, een jaar lang door de ruimte zweven, maar is dat ook goed voor een mens? Shany Azoulay zet voor ons op een rijtje welke effecten zo’n tijd in de ruimte allemaal op je kunnen hebben. Zo gaan je botten en immuunsysteem behoorlijk achteruit, maar smaakt je hamburger na terugkomst een stuk beter!
Ben je benieuwd wat zo’n poos in de ruimte allemaal nog meer met je doet, lees dan hier het artikel op NOS.nl.
Centaurus A
Hierboven zie je een spetterende foto van Centaurus A, het dichtstbijzijnde actieve sterrenstelsel vanaf de onze. Op (maar) 11 miljoen lichtjaar bij ons vandaan is Centaurus A een botsing van twee sterrenstelsels. Hierdoor zijn ze in een wervelstorm van sterrenclusters en stof gekomen, met als middelpunt een zwart gat dat een biljoen keer groter in omvang is dan onze zon. Levert in ieder geval gave plaatjes op!
Lees hier meer over deze toffe foto.
Sterrenkijken bij Sonnenborgh 21-03-22
Altijd al zelf door een telescoop de sterren willen bekijken? De komende week is dat mogelijk bij museum Sonnenborgh in Utrecht! In de authentieke 19e-eeuwse sterrenwacht ontrafelden wetenschappers vroeger de samenstelling van de zon en deden ze voor het eerst voorspellingen over het weer. Nu kun je in het museum zelf op onderzoek uit. En deze woensdag- en donderdagavond mag je bij een heldere hemel zelfs een blik omhoog werpen!
Klik hier voor meer informatie.
Oude ster
De ster die je hierboven ziet is op 2000 lichtjaar afstand en wordt omringt door oude sterrenstelsels. De foto werd gemaakt door de James Webb-ruimtetelescoop. De sterrenstelsels op de foto zijn miljarden jaren oud en zouden dus een beeld kunnen geven van het heelal na de oerknal!
Lees meer hierover in dit artikel van de NOS!
Van het begin
In de geschiedenis van het universum neemt de mensheid maar een minuscule plek in. Deze fantastische video van Melodysheep laat in tien minuten zien wat ons allemaal voor is gegaan in het bijna oneindig oude heelal. De prachtige beelden worden onder andere begeleid door de warme stem van David Attenborough.
Kosmisch provincialisme
Vrijwel iedereen is bekend met de NASA en heeft een goed beeld bij de bijzondere projecten die ze uitvoeren (eerste man op de maan, om maar wat te noemen) en de ontdekkingen die ze doen. De ESA, de Europese evenknie van NASA, spreekt echter veel minder tot de verbeelding. Je zou zelfs kunnen zeggen dat in Europa er sprake is van kosmisch provincialisme. Marjolijn van Heemstra en Leon de Korte van de Correspondent willen hier graag verandering in brengen. In dit mooie artikel behandelen ze een aantal bijzondere projecten en ontdekkingen van de ESA en welke impact die hebben op onze wereld.
Net als Marjolijn en Leon proberen wij met onze voorstelling ook een steentje bij te dragen aan het enthousiasme over het heelal!
Vuur in de ruimte
Hierboven zie je een waanzinnige foto van een vlam die de NASA zelf in de ruimte heeft ontstoken, als onderdeel van een onderzoek naar vuur in de ruimte. Zou je daar graag meer over willen weten? Klik dan hier!
Nieuwe aarde binnen handbereik
Het is de ultieme droom van elke planetenjager; het vinden van een planeet die lijkt op de onze. Deze zoektocht heeft een nieuwe impuls gekregen door Peter Tuthill. Hij heeft een ruimtetelescoop ontwikkeld waarmee hij naar de planeten rondom Alfa Centauri kan kijken, de ster die het dichtst bij ons in de buurt staat. Hoe spannend zou het zijn als we een heuse aarde-achtige buurman blijken te hebben!
Lees hier meer erover in het artikel van Govert Schilling uit de Volkskrant.
Ruimte-kolonisten
Bekende miljardairs Jeff Bezos en Elon Musk willen graag de ruimte koloniseren. Volgens henzelf doen ze dat voor de mensheid. Dat klinkt mooi en veelbelovend, maar misschien moeten we lering trekken uit onze geschiedenis van kolonisatie.
Lees hier het geweldige stuk van Marjolein van Heemstra in de Correspondent over hoe de ruimte van iedereen en van niemand is.
Bloemen op mars
Curiosity, die nog steeds op onze buurplaneet Mars rondrijdt, maakte deze spectaculaire foto!
Voor meer info over deze buitenaardse bloem klik hier
Nieuwe werelden
Onderzoekers zijn er achter gekomen dat nieuwe planeten op meerdere manieren kunnen ontstaan. Er werd altijd gedacht dat ze ontstaan in de protoplanetaire schijf rondom een jonge ster, maar nu blijkt dat bij sterren die al aan het einde van hun leven zijn ook zo’n protoplanetaire schijf kan voortkomen. Dit in een ingewikkelde kosmische dans met een andere ster. Een beetje zoals onze sterren Manja en Wessel tijdens de voorstelling een nieuwe wereld creëren door middel van kosmische dans.
Lees hier het artikel van George van Hal erover of lees hier het wetenschappelijke artikel waarop hij zich heeft gebaseerd.
Inspiratie: Zwart gat
Klotsende stormen
De foto’s die het onbemande ruimtevaartuig Juno van de atmosfeer van Jupiter maakte, zouden zo in het MoMa kunnen hangen. Behalve erg mooi zijn de foto’s ook wetenschappelijk interessant! Lees hier het artikel van George van Hal in de Volkskrant erover.
Inspiratie: potten van een liter
Het universum op schaal
Om ons bewust te blijven hoe klein we eigenlijk zijn hebben we hier de planeten even op een rijtje gezet. Ze zijn op schaal.
Mocht je je nog meer willen beseffen hoe nietig we eigenlijk zijn in het universum kijk dan deze video.
Oneindig veel leesvoer
Om een nog beter beeld van het oneindige universum te krijgen, hebben we naast Het mysterie van niks en oneindig veel snot ook andere mooie boeken over dit onderwerp gelezen. Echte aanraders wat ons betreft! Duik bijvoorbeeld met Govert Schilling in de donkere materie in De olifant in het universum of onderzoek met Frank Westerman de betekenis van het heelal in de Kosmische Komedie.
Onze leeslijst:
- Hoe groot is de hemel? van Peppo Gavazzi (1984)
- Sterrenkunde voor mensen met haast van Neill deGrasse Tyson (2017)
- De olifant in het universum van Govert Schilling (2021)
- Handboek sterrenkunde van Govert Schilling (2003)
- De kosmische komedie van Frank Westerman (2021)
Lovende recensie
“Het mysterie van niks is niet alleen grappig en knap, maar ook hoogst relevant (vijf sterren)” kopt de Volkskrant over Het mysterie van niks en oneindig veel snot van Jan Paul Schutten, waar deze voorstelling op is gebaseerd. Schutten en illustrator Floor Rieder behoren tot de absolute top van de Nederlandse non-fictie volgens de Volkskrant. Lees de lovende recensie hier.
Wij zijn alleen maar ontzettend vereerd dat we met zulk geweldig materiaal mogen werken!
Sterrenkijken in 2022
Voor de Volkskrant heeft Govert Schilling voor elke maand in 2022 een sterrenkundig hoogtepunt geselecteerd. Wellicht heb je op 17 januari de tweeling Castor en Pollux in het heldere maanlicht gemist, maar niet getreurd: er zijn nog elf mogelijkheden over om je dit jaar door de prachtige sterrenhemel te laten imponeren.
Lekker bladeren door de kosmos
Alle kleine astronauten opgelet! In dit prachtige boek van astronaut André Kuipers en wetenschapsjournalist Govert Schilling kun je alvast je eerste stappen in het heelal zetten. Ontdek hoe je een astronaut wordt en vergaar je eerste kennis over het geweldige heelal.
George van Hal schreef er een fijne boekrecensie over. Lees het hier door
Raket bouwen moeilijk? NEE!
Niet alleen doorgeleerde types van NASA zijn in staat om een raket te bouwen, ook jij kunt een echte raketbouwer worden. Volg deze simpele stappen en schiet binnen no time je eigen waterraket de ruimte in!
Door de ruimte reizen met Het Klokhuis
Voor je met ons het heelal gaat ontdekken, kun je alvast een space holiday bij Het Klokhuis nemen. Werk je tan bij op Sirius B en ontmoet buitenaardse wezens op exoplaneet Kepler 106f. Klik hier om je heelalvakantie te starten!
Een malle stof: water
Niets is zo dorstlessend als ijskoud water. Maar wist je dat je elke keer dat je je mond onder de lopende kraan hangt – of een luxe flesje merkwater aan je lippen zet – slechts één van twee mogelijke vloeistoffen drinkt die zich beide ‘water’ mogen noemen?
Onze doodnormale dorstlesser blijkt toch niet zo normaal te zijn, lees hier het artikel uit de Volkskrant over dit rare spul!
Chaos in het centrum van de Melkweg
“Betoverende beelden onthullen kosmische chaos in het centrum van de Melkweg” kopt de Volkskrant op 27 januari. Waarom: “Op een afstand van zo’n 25 duizend lichtjaar bevindt zich Sagittarius A*, een reusachtig zwart gat dat ongeveer 4 miljoen maal zo zwaar is als onze zon. Dat zwarte gat domineert een bijzondere kosmische wereld waarop astronomen nu, na jarenlange waarnemingen, de scherpste blik tot nog toe hebben geworpen.“
Check het artikel online voor de prachtige beelden van die chaos in het centrum van de Melkweg!
